Bağlanma: Aşkı Bulmanın ve Korumanın Bilimsel Yolları
Amir Levine & Rachel Heller – Bağlanma: Aşkı Bulmanın ve Korumanın Bilimsel Yolları
İnsan doğası gereği yalnız yaşamaya uygun değildir. Hepimiz bir şekilde bağ kurmak, güvenmek ve sevilmek isteriz. Fakat çoğu zaman bu en temel ihtiyacın etrafında büyük çelişkiler yaşarız: Yakınlaşmak isterken geri çekiliriz, sevgi ararken aynı zamanda ondan kaçarız, ilişkilerimizde huzur bulmayı dilerken sürekli kaygı üretiriz. İşte Bağlanma, bu karmaşık tabloyu anlaşılır kılan en önemli kaynaklardan biri.
Kitabın temel çıkış noktası, John Bowlby’nin bağlanma kuramı üzerine inşa edilmiştir. Çocuklukta ebeveynlerle kurduğumuz ilişki biçimleri, yetişkinlikte romantik ilişkilerimize taşınır. Levine ve Heller, bu bağlanma stillerini üç ana kategoriye ayırır: güvenli, kaygılı ve kaçıngan.
Güvenli bağlananlar, ilişkide hem yakınlığı hem bireysel sınırları sağlıklı şekilde koruyabilir.
Kaygılı bağlananlar, sevgiye tutkulu şekilde ihtiyaç duyar ama sürekli terk edilme endişesi taşır.
Kaçıngan bağlananlar ise yakınlıktan huzursuz olur, mesafeyi güvenli hissetmek için bir savunma haline getirir.
Bu üç stil yalnızca teorik bir sınıflandırma değildir; çiftlerin gündelik hayatında çok somut sonuçlar doğurur. Kaygılı biriyle kaçıngan birinin ilişkisi, yoğun çekimle başlayan ama sürekli çatışmayla devam eden bir döngüye dönüşebilir. Güvenli bağlanan biri ise bu kısır döngüleri kırabilecek bir denge sağlayabilir.
Kitapta özellikle dikkat çeken nokta, bağlanma kuramının “kader” olmadığıdır. Yani geçmişte öğrendiğimiz kalıplar, bugünün ilişkilerini belirler ama onları değiştirme ve dönüştürme şansımız vardır. Levine ve Heller, okura yalnızca teoriyi sunmakla kalmaz; hangi bağlanma stiline sahip olduğunuzu anlamak için testler, daha sağlıklı ilişkiler kurmak için pratik öneriler de paylaşır.
Bu eserin kıymeti, insanın en kırılgan olduğu alana (yakın ilişkilerine) bilimsel bir dil ve aynı zamanda umut verici bir perspektif sunmasında yatıyor. “Benimle ilgili bir sorun mu var?” sorusunu, “Benim bağlanma stilim ilişkilerimi nasıl şekillendiriyor?” sorusuna dönüştürmek, kişisel suçluluk ve çaresizlik hissini azaltırken değişim için somut bir yol açıyor.
Bağlanma, yalnızca aşkı bulmanın değil, aynı zamanda onu sürdürebilmenin de bilimsel yollarını gösteriyor. Bu yönüyle bireysel gelişim kitabı olmanın ötesinde, insanın en temel ihtiyacı olan güven ve yakınlık üzerine yazılmış modern bir klasik.